Verkiezingen: Hoe gaat GroenLinks-PvdA de woningcrisis aanpakken?
Met de Tweede Kamerverkiezingen voor de deur heb je je wellicht afgevraagd wat de standpunten zijn van de verschillende politieke partijen over de huidige woningmarktcrisis. Wij hebben de verkiezingsprogramma’s van diverse partijen grondig bekeken. Wat zijn hun standpunten en hoe denken ze de crisis te kunnen oplossen? Vandaag bekijken we het verkiezingsprogramma van GroenLinks-PvdA.
Volkshuisvesting als publieke voorziening
GroenLinks-PvdA beschouwt volkshuisvesting als een publieke taak. Om de bouw van betaalbare en duurzame woningen te stimuleren, is het plan een Woningbouwfonds op te richten. Het doel is om jaarlijks 100.000 nieuwe woningen te realiseren, met een focus op 40.000 sociale huurwoningen en 40.000 woningen in het midden-segment. Voorgesteld wordt om een minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening aan te stellen met sterke bevoegdheden en de vergunnings- en bezwaarprocedures aan te passen ten gunste van woningzoekenden. Verder wordt verdichting in dorpen en steden en de ontwikkeling van nieuwe woonvormen voor diverse groepen gestimuleerd. Een doorbouwgarantie moet bouwprojecten ook tijdens economische tegenspoed laten doorgaan.
Woningcorporaties
Als het aan GroenLinks-PvdA ligt, krijgen woningcorporaties weer de mogelijkheid om ook betaalbare huurwoningen voor middeninkomens te bouwen. Daarnaast willen ze de inkomensgrenzen voor de sociale huursector verhogen, zodat meer mensen hier een beroep op kunnen doen. Ook willen ze woningcorporaties en wooncoöperaties de middelen geven om actief woningen van private partijen over te kopen, op te knappen, te verduurzamen en er sociale huur in te realiseren. Ze willen van woningcorporaties weer sociale instellingen maken van en voor de gemeenschap.
De uitbouw van de sociale huur
Gemeenten moeten volgens GroenLinks-PvdA zorgen dat ten minste 30% van de woningen uit sociale huur bestaat, met een streven naar 40% in nieuwbouwprojecten. Deze betaalbare, kwalitatieve huizen zijn meestal van woningcorporaties of coöperaties. Gebieden met een tekort aan sociale huurwoningen moeten extra bouwen. De minister kan de bouw van voldoende sociale huurwoningen afdwingen. De verkoop van sociale huurwoningen wordt beperkt; corporaties mogen alleen verkopen als het lokale aandeel sociale woningen op peil blijft, en dan voornamelijk aan coöperaties, overheden of andere corporaties. Verkoop aan particulieren kan, maar met een zelfbewoningsplicht en eerste kooprecht voor corporaties of coöperaties bij doorverkoop.
Betere benutting van bestaande woningen
GroenLinks-PvdA wil het transformeren, opbouwen en splitsen van bestaande woningen stimuleren en het gebruik van modulaire bouw voor flexibiliteit. Delen van woningen wordt aangemoedigd door afschaffing van de kostendelersnorm. Gemeenten moeten leegstandsverordeningen invoeren en kunnen belasting heffen op leegstaande panden. Om woningonttrekking tegen te gaan, wordt verhuur via Airbnb beperkt tot maximaal 90 dagen per jaar, en verhuurplatforms moeten transparant zijn over verhuuractiviteiten voor effectieve handhaving door gemeenten.
Gelijke kansen op een woning voor jongeren
Voor jongeren wil GroenLinks-PvdA voldoende bijbouwen om zowel het woningtekort voor starters als het kamertekort voor studenten aan te vullen. Om jongeren gelijke kansen te geven op de wachtlijst voor de sociale huur, willen ze meer gaan experimenteren met toewijzing van woningen via loting.
Meer investeren in de huisvesting van ouderen
Een integrale aanpak voor ouderen wordt ontwikkeld, gericht op wonen, welzijn en zorg. Ouderen krijgen als het aan GroenLinks-PvdA ligt, prioriteit bij de ontwikkeling van nieuwe woonwijken en grootschalige renovaties, met de focus op toegankelijkheid en geschiktheid voor de levensloop. Bij de bouw van seniorenwoningen wordt nadruk gelegd op zorgmogelijkheden en sociale verbinding. Gemeenten ontwikkelen in samenwerking met belanghebbenden een woon-zorgvisie met duidelijke doelen voor geschikte ouderenwoningen. Senioren die kleiner willen wonen krijgen ondersteuning van de gemeente, inclusief verhuiskostenvergoeding en aanpassing van de huurprijs. Certificeringen voor inclusieve ouderenzorg worden de norm.
Betaalbare huren in vrije sector
Om de last van hoge huurprijzen in de vrije sector te verlichten, stel GroenLinks-PvdA een maximale huurprijs in voor alle huurwoningen, gebaseerd op een puntenstelsel met minder invloed van de WOZ-waarde. Er komt een boete voor verhuurders die excessieve huren rekenen. Gemeenten handhaven op te hoge huren en kunnen vergunningen intrekken bij herhaaldelijke overtredingen. Huurverhogingen zijn begrensd tot de inflatie, tenzij de loonstijging lager is; dan volgen ze de cao-lonen. Bij mogelijke negatieve effecten op de investeringen in nieuwbouw en verduurzaming door woningcorporaties, worden aanvullende afspraken voor steun gemaakt.
Sturing op koopwoningen
Ook wil GroenLinks-PvdA sturen op koopwoningen. Zo zou het Woningbouwfonds de creatie van betaalbare koopwoningen moeten bevorderen, met als eis dat de grond eigendom blijft van een collectieve entiteit en kopers hun huis aan deze partij verkopen bij verhuizing, volgens het Community Land Trust-model. Gemeenten kunnen zones vaststellen waar mensen met een lager of gemiddeld inkomen voorrang krijgen bij de aankoop van een woning. Om speculatie door beleggers tegen te gaan, kunnen gemeenten een zelfbewoningsplicht invoeren. De hypotheekrenteaftrek wordt geleidelijk verminderd om prijsopdrijving en ongelijkheid te verminderen.
Verkiezingen 2023
We hebben de verkiezingsprogramma’s van de grootste partijen onderzocht met betrekking tot de woningcrisis. Welke oplossingen stellen zij voor om deze crisis aan te pakken? Bekijk hier het overzicht van de onderzochte verkiezingsprogramma’s.
